Gabinet: 054
Email: radoslaw.ptaszynski@usz.edu.pl
Historyk, politolog, socjolog; jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół przemian społecznych i politycznych zachodzących w Polsce po drugiej wojnie światowej, biografistyki, myśli politycznej, relacji państwo-Kościół, stosunków polsko-amerykańskich, polsko-francuskich i polsko-żydowskich po 1945 r. Pracownik Ośrodka Badań Biograficznych US, sekretarz redakcji Polish Biographical Studies; wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Szczecinie; członek Rady Naukowej Polskiego Słownika Biograficznego; członek Komisji Biograficznej Polskiej Akademii Umiejętności; publikował m.in. na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Znaku”, „Więzi”, „Gazety Wyborczej”, „Polityki”; „Newsweeka”; stypendysta Ośrodka Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu; członek Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich. Nominowany do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego (2019), Nagrody Książka Historyczna Roku im. Oskara Haleckiego (2018, 2019), Nagrody im. Jana Długosza (2019), Nagrody im. Jerzego Giedroycia (2022). Laureat Zachodniopomorskiego Nobla.
Prace zawarte:
Skalpel’68. Kampania antysemicka w środowisku szczecińskich lekarzy, wyd. Universitas, Kraków 2021 (wspólnie z M. Ptaszyńską)
Książka pod patronatem honorowym Muzeum Żydów Polskich Polin
Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Szczeciński
Publikacja wydana pod patronatem i dzięki wsparciu Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie
Przedsięwzięcie zrealizowano dzięki wsparciu Województwa Zachodniopomorskiego
Recenzje i omówienia:
Anna Frajlich-Zając, Księga przecięta,księga zrośnieta? O ksiażce Skalpel’68, Kultura Liberalna, nr 653, 13 VII 2021
Michał Przeperski, Zbędni ludzie, Więź 9 VI 2021
Joanna Szczęsna, Skalpel’68. Lekarze, którzy zetknęli się z historią spuszczoną z łańcucha, Gazeta Wyborcza 2 VII 2021
Eryk Krasucki, Precyzyjne cięcie, Polityka 30 III 2021
Stommizm. Biografia polityczna Stanisława Stommy, wyd. Znak, Kraków 2018
Recenzje i omówienia:
Andrzej Wielowieyski, Krótki wykład z dziejów stommizmu, „Ale Historia”, 11.06.2018
Maciej J. Nowak, Stommizm. Biografia polityczna Stanisława Stommy. Między Gomułką a Wyszyńskim, Rzeczpospolita 5.08.2018
Inna polityka jest możliwa z Radosławem Ptaszyńskim rozmawia Adam Zadworny „Gazeta Wyborcza” Szczecin 15.06.2018
Przemysław Pazik https://histmag.org/Radoslaw-Ptaszynski-Stommizm.-Biografia-polityczna-Stanislawa-Stommy-recenzja-16952
Trzeci punkt widzenia, TVP Kultura https://vod.tvp.pl/video/3-punkt-widzenia,08042018,36441857
A. Orzełek, Minimalizm i maksymalizm a „stommizm”. Refleksje nad książką Radosława Ptaszyńskiego, Stommizm. Biografia polityczna Stanisława Stommy, Res Historica nr 46 (2018)
Pisma wybrane Stanisława Stommy, t. 1-3, wstęp wybór i opracowanie, wyd. Universitas, Kraków 2017
Publikacja dofinansowana ze środków Fundacji Jana Michalskiego (Lozanna) oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Recenzje i omówienia:
Wolfgang Pailer, Ausgewählte Schriften des katholischen Intellektuellen Stanisław Stomma. Eine Buchbesprechung, “Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften” nr 11, 2017/2018
Aleksander Hall, Stanisław Stomma: ugoda to nie kapitulacja. Zasada „wszystko albo nic” nie działa w polityce, „Ale Historia” 26 III 2018
Stanisław Stomma. Prawicowiec z sercem po lewej stronie, rozmowa z prof. Andrzejem Romanowskim, „Gazeta Wyborcza Kraków” 19 I 2018
Adam Michnik, Obowiązek chrześcijanina w świecie polityki, Wiez.pl
Paweł Kopeć, Adam Michnik: Polskiej debacie przydałby się zastrzyk „stommizmu” Gazeta Wyborcza Kraków 30 XI 2017
Wolfgang Pailer, Stomma i „stommizm” – „Tygodnik Powszechny” 15 I 2018
Rafał Łatka, Czy aby na pewno realista? (S. Stomma: Pisma wybrane 1931–1939; Pisma wybrane1946–1975; Pisma wybrane 1976–2003), „Nowe Książki” 1/2018
Czym jest „stommizm”? Czytamy „Pisma wybrane” Stanisława Stommy 17 I 2018 klubytygodnika.pl
Przeciw „fatalizmowi wrogości”. Stanisław Stomma i Niemcy. prof. Anna Wolff-Powęska w rozmowie z Pawłem Stachowiakiem 17 I 2018 klubytygodnika.pl
Wolfgang Pailer, Stanisław Stomma, dyplomacja jednoosobowa, „Gazeta Wyborcza” 13 I 2018
Andrzej Romanowski, Nieznany Stanisław Stomma, „Znak” nr 757
Polifonia pamięci. Między niemiecką przeszłością a polską tożsamością. Kołobrzeg 1945-2015, pod red. R. Ptaszyński, J. Suchy, Szczecin 2017.
Tuczno poprzez wieki. Studia i szkice, pod red. E. Krasuckiego i R. Ptaszyńskiego, Szczecin-Drawsko Pomorskie 2015.
Sensus catholicus. Katolicy świeccy w Polsce Ludowej. Postawy – aktywność – myśl. Studia i szkice, pod red. R. Ptaszyński, T. Sikorski, Toruń 2014.
Albin z Albionu. Z Albinem Tybulewiczem – działaczem polonijnym, społecznym, politykiem, filantropem i przyjacielem Polski rozmawiali: Radosław Ptaszyński i Tomasz Sikorski, Warszawa 2014.
Jacky Jean Etienne Challot przyjaciel Solidarności, Warszawa 2013.
Suweren – Zwierzchnik – Reprezentant Państwa. Głowa Państwa w polskiej współczesnej refleksji politycznej. Studia politologiczne, pod red. R. Ptaszyńskiego i T. Sikorskiego, Warszawa 2013
Kołobrzeg i okolice poprzez wieki, (red.), Szczecin 2010.
Wojskowy Sąd Rejonowy i Wojskowa Prokuratura Rejonowa w Szczecinie w latach 1946-1955, Szczecin 2010.
Sędziowie Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie i ich wyroki. Studia i materiały, Szczecin 2008.
Trzymamy straż nad Odrą. Propaganda – fakty – dokumenty, Szczecin 2007.
Artykuły:
Szczecin – Lwów problemy historyczne i współczesne, Przegląd Zachodniopomorski 2002, nr 4.
Pomorze Zachodnie na łamach New York Times’a, Przegląd Zachodniopomorski 2004, nr 1.
Szczecin na łamach New York Times’a, w: Osadnictwo polskie na Pomorzu Zachodnim. Mity i Rzeczywistość. Część II, pod red. Kazimierza Kozłowskiego. Szczecin 2003.
Pomorze Zachodnie i Dolny Śląsk w świetle wyników Narodowego Spisu Ludności i Mieszkań 2002, Przegląd Zachodniopomorski 2006, nr 3.
Szefowie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Szczecinie w latach 1945–1947, Przegląd Zachodniopomorski 2008, nr 1.
„Zgodny zespół andersowców, SS-manów i przemytników” – prasa regionalna wobec oskarżonych przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Szczecinie 1946–1955, w: Prasa regionalna jako źródło do badań historycznych okresu XIX i XX wieku, pod. red. J. Nowosielska-Sobel, G. Strauchold, T. Ślepowroński, Wrocław 2011.
Początki funkcjonowania Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Szczecinie 1946–1947, w: Kronika Szczecina 2008 r. pod. red. K. Kozłowskiego, Szczecin 2009.
Oddział Czesława Hołuba – pierwsi i ostatni leśni stargardzcy, w: Stargard w latach 40. i 50. XX w. – problemy społeczno-gospodarcze i polityczne, materiały z sesji 6 VI 2008 r. pod red. J. Aniszewskiej, M. Machałek, Stargard Szczeciński 2009.
Powiat gryfiński w aktach Urzędu Bezpieczeństwa 1945–1948, w: Gryfino i okolice na przestrzeni wieków, pod red. R. Gałaj-Dempniak, R. Skryckiego, Szczecin 2009. .
„…what are the limits to which Moscow would allow the Polish Communists to go in accommodating Solidarity before it would pronounce a veto?” The New Tork Times o okrągłym stole, w: Oblicza polskiej modernizacji. Bilans transformacji III Rzeczypospolitej, pod red. E. Krasucki, T. Sikorski, A. Szczepańska, Toruń 2011.
Województwa szczecińskie i wrocławskie w świetle wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności z 3 grudnia 1950 r., w: Poznań. Szczecin. Wrocław. Trzy uniwersytety, trzy miasta, trzy regiony, pod red. W. Łazugi, S. Paczosa, Kraków 2010.
„Przeszła już ta wojnomania…”. Powiat drawski w oczach bezpieki 1945–1948, w: Drawsko Pomorskie i okolice na przestrzeni wieków, pod red. E. Krasuckiego, Szczecin 2010.
Wartość prawna i źródłoznawcza dokumentacji powstającej w wymiarze sprawiedliwości, w: materiały pokonferencyjne Archiwa instytucji wymiaru sprawiedliwości – organizacja i zadania w projektach ustaw o archiwach i postępowaniu z dokumentacją, Szczecin 14-17 IV 2010
Między strachem a nadzieją, Kołobrzeg i okolice w latach 1945-1948, w: Kołobrzeg i okolice poprzez wieki, red. R. Ptaszyński, Szczecin 2010.
Prokuratura Wojewódzka w Szczecinie wobec Grudnia’70, w: Historia, Miasto, Pamięć: Grudzień ’70 – Styczeń ’71 (Perspektywa Szczecińska), pod red. M. Kowalewskiego, E. Krasuckiego, P. Miedzińskiego, Szczecin 2010.
„Zbrodnicza szarańcza”. Proces „sabotażystów” polickich, w: Police na przestrzeni dziejów, pod red. W. Potkańskiego, Police 2011.
Między przystosowaniem a oporem społecznym na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1948, w: W poszukiwaniu tożsamości. Od idei samorządności do samorządzenia. Aktywność obywatelska na Pomorzu Zachodnim od XIX do XXI wieku pod red. A. Makowskiego, Szczecin 2012
“The general with ramrod-straight posture and dark glasses”. Wizerunek gen. Wojciecha Jaruzelskiego w The New York Times, w: Suweren – Zwierzchnik – Reprezentant Państwa. Głowa Państwa w polskiej współczesnej refleksji politycznej. Studia politologiczne, pod red. R. Ptaszyńskiego i T. Sikorskiego, Warszawa 2013
Czas szpiegów na Pomorzu Zachodnim 1945–1956, w: Od polonizacji do europeizacji. Księga pamiątkowa prof. Kazimierza Kozłowskiego w 70. rocznicę urodzin, pod. red. M. Machałek, J. Macholaka, Szczecin 2012
Powstanie i działalność administracji polskiej 1945-2010, w: Gryfice dzieje miasta, pod red. T. Białeckiego, Szczecin 2013.
Życie polityczne Gryfic po roku 1945, w: Gryfice dzieje miasta, pod red. T. Bialeckiego, Szczecin 2013.
Bezpieczeństwo publiczne i wymiar sprawiedliwości, w: Gryfice dzieje miasta, pod red. T. Bialeckiego, Szczecin 2013.
„Ziemie Zachodnie piękne, gospodarne i kulturalne” Działalność Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich w Szczecinie w latach 1957-1970, w: „Nad Odrą i Bałtykiem”. Myśl zachodnia: twórcy – koncepcje – realizacja do 1989 r. pod red. M. Semczyszyn, T. Sikorskiego, A. Wątora, Szczecin 2013.
Powstanie Koła Posłów „Znak” w projekcie neopozytywizmu Stanisława Stommy, w: Wybory i referenda w PRL, pod red. S. Ligarskiego i M. Siedziako, Szczecin 2014.
Obecność nauk politycznych na łamach Przeglądu Zachodniopomorskiego 1962-2012, Przegląd Zachodniopomorski 2013, z.1.
Byłam żoną Andre Robineau, w: Szczecin z oddali, pod red. K. Rembacka, Szczecin 2014.
Perła Bałtyku w Polsce Ludowej. Międzyzdroje po 1945 r., w: Dzieje Międzyzdrojów, pod red. K. Kozłowski
Stanisław Stomma 1908-2005. Szkic do portretu katolickiego intelektualisty, w: Sensus catholicus. katolicy świeccy w Polsce Ludowej. Postawy-aktywność-myśl. Studia i szkice pod red R. Ptaszyński, T. Sikorski, Toruń 2014.
„Stommizm” – racjonalizm i sztuka kompromisu, Znak, lipiec 2015, nr 722.
Kilka słów o projekcie, badaniach regionalnych i pewnej (w zasadzie nieistotnej mapie) (wspólnie z E. Krasucki), w: Tuczno poprzez wieki. Studia i szkice, pod red. E. Krasuckiego, R. Ptaszyńskiego, Drawsko Pomorskie- Szczecin 2015.
Racjonalizm, patriotyzm i polityka: kilka uwag o działalności podziemia na Pomorzu Zachodnim 1945 – 1956, w: Pomorze Zachodnie z Polska, red. Kazimierz Kozłowski, Szczecin 2016
Elementy realizmu politycznego środowiska „Tygodnika Powszechnego” 1945-1953. Profesorowi Kazimierzowi Kozłowskiemu z podziękowaniem, w: Pomorze i archiwa. Księga pamiątkowa z okazji 75. urodzin Profesora Kazimierza Kozłowskiego pod red. M. Frankel, R. Gaziński, Szczecin 2017.
Wstęp do „stommizmu”, w: Stanisław Stomma. Pisma wybrane, t. 1. Kraków 2017.
Artykuły biograficzne Romana Łyczywka, Janusza Flaszy, Stanisława Longchamps de Berier, Zenona Weinerta, Alfreda Włocha w: Słownik biograficzny adwokatów polskich, t. III, red. A. Redzik, Warszawa 2018
Przebaczenie pod lupą. Służba Bezpieczeństwa wobec Listu Episkopatu Polski z 10 lutego 1966 r., „Polish Biographical Studies” nr 6 (2018)
Aron Wajskol (1924-2017): ocalały zbędny, Kronika Szczecina 2018, pod red. T. Czapiewski, Szczecin 2019
Bolesław Nagay (1926-2014). Szkic do portretu chirurga, „Przegląd Zachodniopomorski” 2019, nr 2. (wspólnie z M. Żukowska).
Kampania antysemicka w środowisku lekarzy Szczecina 1967-1968. Przypadek Jerzego Gelbera, Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały, 2020, t. 18.
Relacje polsko-francuskie po stanie wojennym: kazus Jacky’ego Challota, w: Zagraniczne Związki Solidarności, pod red. B. Gautier, P. Sowińskiego, Kraków 2020
Nad Odrą i Bałtykiem. Specyfika sytuacji społeczno-politycznej Pomorza Zachodniego w latach 1945-1948, w: Powrót do Macierzy? Ziemie Zachodnie w Polsce Ludowej, pod red. M. Fica, Katowice 2020
Tam gdzie już nie rosną poziomki, Kronika Szczecina 2019, pro red. T. Czapiewski, Szczecin 2020
„Całoczłowieczeństwo”. Publicystyka Hanny Malewskiej na łamach „Tygodnika Powszechnego” w latach 1945–1953, w: Pogranicze, czyli polskość. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Romanowskiemu pod red.A. Biedrzyckiej, P. Bukowca, I. Węgrzyn, Kraków 2022.
Eliasz Koton – portret, pytania i cieniew: Pomorskie ścieżki… Studia ofiarowane prof. Kazimierzowi Kozłowskiemu, w 80. rocznicę urodzin, pod red. E. Krasucki, M. Machałek, R. Ptaszyński, Szczecin 2022, s. 223-256
Marcowe gadanie po szczecińsku, w: Kronika Szczecina 2022, red. T. Czapiewski, M. Siedziako, Szczecin 2022, s. 311-325
Leon Weintraub ocalały dla pojednania, Polish Biographical Studies nr 10 (2022) s. 287-310
Popularnonaukowe i publicystyka:
Trzymamy Straż nad Odrą, In Gremio nr 10/2005
Delegatura Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym w Szczecinie, In Gremio nr 5/2006
Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie, In Gremio nr 4/2007
Nabór kadr wymiaru sprawiedliwości 1945–1953, In Gremio nr 1/2007
Szczecin, kwiecień 1946, Gazeta Wyborcza Szczecin, 10.04.2007
Sprawa „Kaskada”, Gazeta Wyborcza Szczecin 27.04.2007
Sędzia ppłk Kazimierz Stojanowski, In Gremio 7-8/2007
„Desperat”, Rocznik Miłośników Szczecina sedina.pl, Szczecin 2007
Kto trzymał straż nad Odrą w kwietniu 1946 r.? Portal sedina.pl
Incydent na Wałach Chrobrego – kwiecień 1946 r. Portal Stettinum.pl
Stalinowska koncepcja prawa i jej ideologiczne podstawy, In Gremio 10/2007
Sędzia mjr dr Filip Feld, In Gremio 12/2007
Sprzeciw sumienia Józefa Reicha, Tygodnik Powszechny 11.05.2008
Przeklęty plac, Kwartalnik Pamięć i Przyszłość nr 4/2009
Mjr dr Marian Szpak-Szpakowski 1905-1985, In Gremio 2/2009
Kaskada w ogniu, Portal Stetinum.pl
Trzech kumpli, trzy groby, Portal Stetinum.pl
„Precz Sowieci od Węgier, precz od Polski”. Szczecin grudzień 1956, Portal Stetinum.pl
Tadeusz Juśkiewicz ogrodnik, sędzia i prokurator, Portal Stetinum.pl
Prokurator contra stoczniowcy, In Gremio 11-12/2009
Powietrze, zieleń i jeleń (wspólnie z E. Krasuckim), Gazeta Wyborcza Szczecin 03.12.2009
Strzały pod prokuraturą. Grudzień 1970, Portal Stetinum.pl
Walter, Kwartalnik Pamięć i Przyszłość nr 1/2010
Proces „Centrali Złomu” lipiec 1949, Rocznik Miłośników Dawnego Szczecina sedina.pl, nr 5, 2010
Pamięć wyklęta, Kwartalnik Pamięć i Przyszłość nr 10, 4/2010
Dom szpiegów, Szczeciner nr 2
„Oczywiście było warto”. Z Teresą Hulboj rozmawia Radosław Ptaszyński, Kwartalnik Pamięć i Przyszłość, nr 19, 1/2013
Szczeciński Marzec, Kwartalnik Pamięć i Przyszłość, nr 20, 2/2013
Francuski Kurier, Pamięć.pl, 9/2013Z dylematów stommizmu wiez.pl
Najgłośniejszy antysemicki incydent w II RP, Polityka 18 VI 2018
Od Żydów pacjentów nie przyjmujemy. Gazeta Wyborcza Szczecin 15 III 2019
Zbędny. Newsweek Historia 22.7.2020
Odwilż poza koleinami. Więż 3/2020
Adina Blady-Szwajger powinna mieć swoją ulicę w Szczecinie, Gazeta Wyborcza Szczecin 19 IV 2021